De meest opvallende fiscale verkiezingsplannen voor mkb-ondernemers
Foto: Hollandse Hoogte
Gepubliceerd: 13 maart 2017 17:06 Laatste update: 13 maart 2017 17:10
Op 15 maart gaan we naar de stembus om een nieuwe Tweede Kamer te kiezen. Samen met Charlie Bruijsten, belastingadviseur bij EY, zet NU.nl een aantal opvallende fiscale verkiezingsplannen voor mkb-ondernemers op een rij.
Een volledig overzicht van alle standpunten en verkiezingsnieuws vind je in het NU.nl verkiezingsdossier.
"Geen enkele partij heeft op fiscaal gebied een compleet programma", zegt Bruijsten. "Dat is begrijpelijk omdat de ruimte in de verkiezingsprogramma’s beperkt is. Maar het kan geen kwaad om dan in ieder geval na de verkiezingen na te denken over een samenhangende oplossing voor mkb-bedrijven."
Veel partijen zijn stil over een veelheid aan onderwerpen op het gebied van belastingen. Een gemiste kans, vindt Bruijsten. Omdat de keuzes die mensen maken over hoe ze hun geld verdienen mede afhangen van de regels op dit gebied.
Ben je een werknemer, zzp'er of heb je een bv? Voor iedere categorie gelden andere voor- en nadelen. "In mijn ogen zouden de keuzes die we maken niet moeten afhangen van de fiscale regels. Belasting zou neutraal terrein moeten zijn, maar dat is op dit moment totaal anders."
'Geruisloze bedrijfsopvolging'
Neem bedrijfsopvolging, een belangrijk onderwerp voor onder meer familiebedrijven dat wordt aangestipt door de VVD, 50plus en SGP.
Wanneer iemand een bedrijf overdraagt, moet er over de meerwaarde van het bedrijf belasting worden betaald. Wordt een onderneming geschonken of door vererving verkregen, dan moet ook schenk- of erfbelasting worden betaald. Een deel van het bedrijfsvermogen is onder de huidige bedrijfsopvolgingsregeling (bor) echter vrijgesteld van belasting om te voorkomen dat de continuïteit van ondernemingen in gevaar komt.
De VVD zegt in het partijprogramma dat er geen fiscale belemmeringen mogen worden opgeworpen aan bedrijfsopvolging. EY noemt dat "opvallend", omdat juist onder VVD'er Eric Wiebes (Staatssecretaris van Financiën) de bor onlangs nog is aangescherpt.
Ouderenpartij 50plus zegt over opvolging dat familiebedrijven 'fiscaal geruisloos' mogen overgaan naar de kinderen. Onder de huidige regels gelden de voordelen echter voor elke opvolger, en niet alleen voor kinderen. "Als 50plus dat wil beperken, zou dat dus een belangrijke beperking zijn", aldus Bruijsten.
De SGP rept vooral over boerenbedrijven in de land- en tuinbouw en wil steun voor jonge boeren die het bedrijf overnemen. De partij wil ook een regelmatige kritische evaluatie van alle ondernemersregelingen. In dat laatste kan Bruijsten zich overigens prima vinden.
Loon voor startupondernemers
De VVD stelt voor om de zogenoemde gebruikelijkloonregeling langdurig te verlagen, maar zegt niet met welk bedrag.
De gebruikelijkloonregeling ziet erop toe dat ondernemers met een bv (dga's) zichzelf een 'normaal' loon toekennen. Dat loon wordt dan belast. Uitgangspunt is een loon van 75 procent van het loon uit de meest vergelijkbare dienstbetrekking, maar ten minste 45.000 euro.
Overigens heeft het huidige kabinet onlangs geregeld dat het loon van innovatieve startups voor de toepassing van de gebruikelijkloonregeling worden vastgesteld op het wettelijke minimumloon. Het idee daarachter is dat startups meestal nog geen winst maken en hun geld nodig hebben voor investeringen. Ze zitten dan niet te wachten op een afdracht loonbelasting.
Voor ondernemers is het overigens voordeliger om zichzelf dividend (winst) uit te keren in plaats van loon, omdat winst minder zwaar belast wordt.
"De belasting over de winstuitkering van een bv bestaat uit vennootschapsbelasting en box 2 van de inkomstenbelasting. Gecombineerd komt dat neer op zo’n 40 procent", licht Bruijsten toe. "Het tarief voor loon in de inkomstenbelasting loopt op tot maximaal 52 procent en is dus vaak minder voordelig, maar door de gebruikelijk loonregeling niet te voorkomen."
De VVD vindt ook dat startups het loon van hun werknemers gemakkelijker moeten kunnen uitbetalen in aandelen. De gedachte daarachter is dat startups die nog geen winst maken hun werknemers toch passend kunnen belonen. Startups betalen vaak noodgedwongen in aandelen, omdat ze onvoldoende andere middelen hebben. Hier zou de fiscus meer rekening mee moeten houden, vindt de partij.
Overigens is vorig jaar al een wetswijziging aangenomen die de uitreiking van aandelen aan werknemers door startups fiscaal aantrekkelijker maakt. Die wijziging treedt in werking met ingang van 2018.
De ChristenUnie wil een vrijstelling van maximaal twee jaar voor startups. Onduidelijk is hoe die vrijstelling er dan uit moet komen te zien.
Stimulatie voor innovatie
De VVD wil dat de zogenoemde innovatiebox beter toegankelijk wordt voor mkb-ondernemers. De innovatiebox behelst een gedeeltelijke vrijstelling van vennootschapsbelasting over inkomsten uit innovatie voor ondernemers met een bv of nv.
"Het probleem is dat de innovatiebox nogal complex is en administratief bewerkelijk. Het is vaak geen doen voor kleinere ondernemers", zegt Bruijsten. "Er is vaak simpelweg geen geld en mankracht om het te organiseren. De innovatiebox is niet geschikt voor eenpitters."
De ChristenUnie wil dat de regels voor de stimulering van innovatie simpeler maken. De regels moeten bovendien meer worden toegespitst op baanbrekende innovaties in het mkb. Om dat te bereiken verlaagt de ChristenUnie het subsidieplafond (het beschikbare budget) in de WBSO. Daar tegenover staat een herintroductie van kleine innovatieregelingen, zoals vouchers.
Fiscale vergroening
Opvallend is ook dat het fenomeen 'fiscale vergroening' steeds vaker aan bod komt in partijprogramma's. Zowel de SP, GroenLinks als de ChristenUnie vinden dat grootverbruikers, bedrijven die veel energie verbruiken, meer belasting moeten gaan betalen.
De Partij voor de Dieren vindt dat diezelfde grootverbruikers geen subsidies of belastingkortingen meer mogen ontvangen.
"Laat ik vooropstellen dat aandacht voor het milieu goed is. Een dergelijke belasting zal echter onderdeel van de kostprijs van de diensten en producten van deze bedrijven worden", zegt Bruijsten.
"Daarmee worden de producten uit ons land duurder en dat zorgt weer voor een concurrentienadeel. Een belangrijke vraag is hier daarom: moeten we deze 'fiscale vergroening' regelen op nationaal niveau of op Europees niveau? Dat laatste zou eerlijker zijn."
Vennootschapsbelasting op Europees niveau
Opvallend is dat er bij politieke partijen veel stemmen opgaan voor het invoeren van een minimumtarief voor de vennootschapsbelasting op Europees niveau. Een 'race to the bottom' waarbij de Europese landen na elkaar het tarief van de vennootschapsbelasting verlagen, zou daarmee moeten worden voorkomen.
Op dit moment schuiven vooral multinationals hun winsten door naar die landen waar de vennootschapsbelasting het laagst is. Grote bedrijven ontwijken daarmee vaak hoge lasten en betalen per saldo minder vennootschapsbelasting over hun winst dan kleinere bedrijven.
Overigens heeft de Europese Commissie al maatregelen genomen om dat te voorkomen. Daarnaast wordt gesproken over een Europese vennootschapsbelasting. Als die er al komt, wat nog onzeker is, geldt die vooralsnog echter alleen voor grote multinationals en niet voor het mkb.
Directeur-grootaandeelhouders gaan meer betalen
Voor de directeur-grootaandeelhouders (dga's) voorzien de partijprogramma's vooral in hogere en snellere heffingen van belastingen. Dat zal voor ondernemers veelal als bedreiging worden gezien, denkt EY, omdat er minder geld overblijft om te investeren. Aan de andere kant wordt dan wel het ‘oppotten’ in de bv voorkomen.
Zo willen PvdA en GroenLinks via een forfaitair rendement in box 2 een einde maken aan het uitstellen van het betalen van belastingen. Ook wil GroenLinks het inkomen en vermogen van de dga zwaarder gaan belasten.
De PvdA pleit ervoor dat de dga premies voor de Wet langdurige zorg (Wlz) en de inkomensafhankelijke bijdrage Zorgverzekeringswet (Zvw) gaat betalen. Ook moet het gebruikelijk loon waarover belasting wordt betaald omhoog en moeten werknemers recht krijgen op een deel van de overwinst van een bedrijf.
Al met al valt er wel wat te kiezen. Maar wat we volgens Bruijsten straks echt nodig hebben, is een nieuw belastingstelsel dat weer helemaal bij de tijd is. Nu zien wij bijvoorbeeld dat veel zzp'ers in het schemergebied tussen werknemer en ondernemer zitten. Fiscaal zit er echter een wereld van verschil tussen die twee groepen.
Ook zit er fiscaal een groot verschil tussen de kleine zelfstandige met en zonder bv, met als gevolg dat partijen zoals de PvdA en GroenLinks met plannen komen om de dga met een bv meer te laten betalen. Het blijven echter lapmiddelen, vindt Bruijsten.
Door: NU.nl/Suzanne Blotenburg