'Overgroot deel zzp'ers werkt niet met modelovereenkomst'
Het overgrote deel van zzp'ers en opdrachtgevers werkt nog niet of nauwelijks met modelovereenkomsten.
Zo'n 90 procent van de opdrachtgevers en 87 procent van de zzp'ers gebruikt geen of nauwelijks modelovereenkomsten. Onder intermediairs ligt het percentage op 37 procent, blijkt vrijdag uit onderzoek (pdf) van TNS NIPO onder bijna dertienhonderd zzp'ers, opdrachtgevers en intermediairs.
Het onderzoek is uitgevoerd in opdracht van de Algemene Bond Uitzendondernemingen (ABU) en de Brancheorganisatie voor Intermediairs en Brokers (Bovib).
De modelovereenkomsten vloeien voort uit de Wet deregulering beoordeling arbeidsrelaties (Wet DBA). Met de invoering van de wet in mei is de oude Verklaring arbeidsrelatie (VAR) vervangen door modelovereenkomsten per sector. Daarin zijn de voorwaarden voor de werkrelatie omschreven. De regels zijn bedoeld om schijnzelfstandigheid tegen te gaan. Volgens de Belastingdienst is in veel gevallen duidelijk dat een zzp'er of ondernemer niet in loondienst is, dan is een modelovereenkomst ook niet nodig.
Zzp'ers
Zzp'ers die de modelovereenkomst links laten liggen, zeggen dat een dergelijke overeenkomst niet nodig is of dat hun opdrachtgever daar niet naar vraagt. Overigens verwachten acht op de tien zelfstandige ondernemers geen knelpunten met het werken volgens de nieuwe wet. Zo'n 20 procent ervaart wel problemen en dan met name vanwege onduidelijkheid over de nieuwe regels. Ook ervaart een deel van de zelfstandige ondernemers (16 procent) dat opdrachtgevers nu minder zzp'ers inhuren. Zie ook: Dit moeten zzp'ers weten over de nieuwe Wet DBA
Opdrachtgevers
Opdrachtgevers die nog geen modelovereenkomsten gebruiken, zeggen dat zij niet precies weten welke modellen op hen van toepassing zijn. Ook vinden veel opdrachtgevers de overeenkomsten niet nodig, omdat de door hen ingehuurde zzp'ers losse opdrachten uitvoeren. Verder voorzien de meeste opdrachtgevers (73 procent) geen problemen met de nieuwe werkwijze. De rest maakt zich wel zorgen over een grotere aansprakelijkheid en onduidelijkheid. Verder zegt zo'n 14 procent van de opdrachtgevers inderdaad minder zzp'ers in te huren. Een op de tien denkt zelfs helemaal te gaan stoppen met de inhuur en meer gebruik te gaan maken van bijvoorbeeld payrolling, detachering en nulurencontracten.
Intermediairs
Tegelijkertijd ervaart 86 procent van de intermediairs wel op grote schaal problemen met de nieuwe werkwijze. Onzekerheid bij opdrachtgevers en zzp'ers over de nieuwe modelovereenkomsten en onduidelijkheid over hoe de Belastingdienst daarmee omgaat, zijn veelgenoemde knelpunten.
Dik negen op de tien intermediairs vinden het sinds de invoering van de wet moeilijker geworden om met zzp'ers te werken.
Volgens ABU en Bovib is het nog wel te vroeg om "nu al harde conclusies te trekken" over de gevolgen van de invoering van de Wet DBA. Begin 2017 zal het onderzoek worden herhaald. Volgens de Belastingdienst is in veel gevallen duidelijk dat een zzp'er of ondernemer niet in loondienst is, dan is een modelovereenkomst ook niet nodig.